Afgelopen maandag was ik bij het WK Hockey in Den Haag. Een geweldige happening waar, behalve van hockey, ook kon worden genoten van goed eten, presentaties en sponsorfeestjes, en vooral van veel cultuur. Dat ging van een boekwinkel (wel veel hockeyboeken) tot lifestyle-events voor scholieren waarbij sport en cultuur wel heel dicht bij elkaar komen.
Ik was daar vanwege een groot congres voor bestuurders van gemeenten en van instellingen over de maatschappelijke betekenis van sport, dat was georganiseerd door het NISB en sportkoepel NOC*NSF. Het LKCA organiseerde daar samen met het Jeugdcultuurfonds en het Fonds voor Cultuurparticipatie een deelcongres over de verbinding tussen sport en cultuur. Een programma met hardloper/schrijver Abdelkader Benali en met professor Erik Scherder, die op het scherm precies aan wist te wijzen welke hersendelen worden gestimuleerd bij muziek en bij voetbal. In beide gevallen wordt, mits voldoende geprikkeld, op jonge leeftijd de cognitie bevorderd, en later de geestelijke aftakeling vooruitgeschoven.
Kortom, we hadden veel uit de kast getrokken om de samenhang te laten zien. Eigenlijk niet nodig, want de hele manifestatie stond in het teken van cultuur. Ook de wedstrijd 's avonds, met uiteraard de wedstrijdrituelen, maar ook de samenzang van het publiek, inclusief de waves door het stadion. Allemaal cultuur. Zo'n manifestatie maakt duidelijk hoe sport en cultuur elkaar nodig hebben. Alleen samen krijg je echte beleving.
Vanuit ons cultuurhuis kijken we nog wel eens op tegen de sportcampus, waar alles groter en sneller lijkt. En vooral beter georganiseerd en gefinancierd. Waarbij cultuur elitair en overbodig lijkt. Als één ding duidelijk werd tijdens het congres, dan was het wel dat sport beter in de gaten heeft waar cultuur nodig is dan omgekeerd. Behalve op het niveau van zo'n event, komen sport en cultuur bij elkaar in de wijk en in het sociale domein. In het verenigingsleven, maar ook bij de eenzame town-runner.
Johan Wakkie, scheidend directeur van de hockeybond, en het brein achter deze manifestatie, legt zelf veel nadruk op educatie. Er waren ontzettend veel kinderen op het festivalterrein. Zij volgden behalve hockeyclinics ook programma's met muziek en dans. Voor de kids gaat het allemaal naadloos in elkaar over. Ze verweven sport en cultuur met hun identiteit. Ik vind dat laatste de kern. Sport en cultuur zijn, ontdaan van alle nuttigheidsfactoren, allebei dimensies van het menselijk bestaan waar we niet buiten kunnen. Ze bepalen je identiteit. Een hardloper is een ander mens, net als een violist. Een orkest is een aparte gemeenschap, net als een voetbalteam. En in het stadion vieren we onze nationale identiteit, met volkslied en al.
Er zijn ook verschillen. Sport heeft iets met gezond voedsel. Daar moeten we in de cultuur niet aan beginnen. De buffetten tijdens de nazit waren vooral vega. Later zag ik een enorme rij voor de friettent. Sport en humor horen ook bij elkaar.
Onderschrijft u de vanzelfsprekende samenhang tussen sport en cultuur? En hebt u daadwerkelijk wel eens over de schutting gekeken en de samenwerking opgezocht? Uw ervaringen lees ik graag in het netwerk cultuureducatie op LinkedIn.
